Klimaatkroniek 5

30 September 2018

Klimaatkroniek 5

Eén druivelaar? TOT 10° WARMER IN DE STAD: HET HITTE-EILANDEFFECT Fietste je al wel eens op de fietsostrade vanuit Antwerpen door Mortsel naar Duffel op een warme zomerdag? Je zal misschien gemerkt hebben dat de temperatuur een flinke duik nam tijdens je tocht, vooral na Kontich. Dat komt omdat je dan uit het stedelijk hitte-eiland wegrijdt.Studies in Gent en Antwerpen wijzen uit dat het stadscentrum gemiddeld ongeveer 3°C warmer is dan het buitengebied. Op warme dagen en ’s nachts is het effect nog meer uitgesproken. Net wanneer die enkele graden meer niet meer aangenaam zijn. Tijdens hittegolfnachten worden zelfs verschillen gemeten tot 8 à 10°C. Maar wat veroorzaakt nu die extreme verschillen tussen het stadsgebied en het buitengebied? • Veel asfalt en beton. Deze materialen vangen overdag veel zonlicht op (weerkaatsen dus niet) en slaan deze warmte op. ’s Nacht geven ze deze warmte dan weer af, waardoor de temperatuur minder snel zakt. • Ontbreken van vegetatie. Dit zorgt dat er veel minder water verdampt. Net zoals mensen zweten om af te koelen, doet vegetatie dit ook. Als er geen vegetatie is om te zweten wordt de zonne-energie niet omgezet in verdamping. In plaats daarvan stijgt de temperatuur. • Sky view factor. De wat? Deze factor is een maat voor het vrije zicht dat je hebt naar de hemel toe. Een smalle straat met vele hoge appartementsgebouwen beperkt het open zicht. Dit zorgt ervoor dat de uitgezonden warmte van de straat niet de hemel ingestuurd wordt, maar opnieuw tegen de gebouwen botst. Op die manier blijft de warmte gevangen. • Menselijke activiteit. Ook op kleine schaal zorgt CO2 die uitgestoten wordt door het verkeer voor een mini-broeikaseffect in de straten. Hierdoor weerkaatst warmte opnieuw de stad in. In steden heeft de wind bovendien minder vrij spel om warmte af te voeren. Voorts zijn hete uitlaatgassen (van auto’s bijvoorbeeld) en intensief gebruikte airco’s een bijkomende warmtebron in de stad. Maar wat kunnen we hier nu aan doen? • Meer vegetatie en ontharding. Door meer vegetatie te voorzien gaat er meer energie naar de verdamping van water hetgeen verkoeling geeft. Bomen, groendaken en gevelvegetatie zorgen er ook voor dat bouwstenen en bestrating minder opwarmen en minder warmte afgeven tijdens de nacht. De hoeveelheid steen en beton moet drastisch verminderen. Dat kan door waterdoorlatende bestrating te gebruiken voor straten en pleinen en bijvoorbeeld grasbetontegels voor parkeervakken en opritten. Ook in de tuin kun je bijkomend de hoeveelheid verharding verminderen. • Meer water. Water heeft een verkoelend effect doordat het verdampt. Stromend water is zelfs bij uitstek geschikt als afkoelend element aangezien bewegend water minder snel opwarmt. De koppeling water en vegetatie resulteert in een “oase-effect”. • Slimmer bouwen. Hoogbouw, zeker in het geval van smalle straten, vermijden zodat dat de uitgezonden energie de stad kan verlaten en op die manier de stad ’s nachts kan afkoelen. Door reflecterende lichte bouwmaterialen of groenbedekking (zie hierboven) te gebruiken vangen we minder warmte op. Op de verticale as: de temperatuur. Duidelijk te zien dat die veel hoger is bij (hoge) bebouwing en minder vegetatie. Volgende week: MORTSEL IN ’T BLAUW EN GROEN Bronnen:https://www.stradusinfra.be/pdf/documentatie/febestral-waterdoorlatende-betonstraatstenen-nl.pdf https://www.groenmortsel.be/klimaatkroniek_2   Home • Operatie Perforatie Onthard Vlaanderen! Met de campagne ‘Operatie perforatie’ willen Infopunt Publieke Ruimte en Aquafin zoveel mogelijk gemeentebesturen, bedrijven, organisaties en individuele burgers aanmoedigen om (openbare) ruimte te ontharden zodat regenwater beter kan infiltreren in de bodem.   Elke druppel telt | Amsterdam Rainproof Rainproof is een initiatief om samen met bewoners, bedrijven, kennisinstellingen en overheid de stad bestand te maken tegen de vaker voorkomende hoosbuien.     Hitte eiland effect: Gent centrum gemiddeld 3°C warmer ... Onderzoekers van de Universiteit Gent meten op warme dagen 's avonds en 's nachts een temperatuurverschil van maar liefst 5 graden gemeten tussen het centrum Gent en vlak buiten het centrum. https://www.antwerpenmorgen.be/projecten/stedelijke-hittekaart/over https://www.greenandgrowing.org/urban-heat-islands-cool/