Jeugd en wijkcomités bestrijden R11bis-tunnel

06 April 2012

Alle Mortselse jeugdverenigingen, Natuurpunt Land van Reyen en de wijk- en buurtcomités van het Forum R11mis komen op zondag 15 april om 14u samen aan het kruispunt Prins Boudewijnlaan/R11 voor een protestwandeling tegen de snelwegtunnel R11bis. Alle info over de actie vind je hier: of op .

http://www.r11mis.be/Facebook

In het kader van het masterplan 2012 voor Mortsel wil de Vlaamse overheid een tunnel aanleggen onder de R11 om de leefbaarheid in de Antwerpse zuidoostrand te verbeteren. 'Het tegenovergestelde is waar', klinkt het bij de manifestanten. 'De geplande tunnel en de verkeerswisselaar aan Cantincrode trekken alleen meer verkeer naar het al verzadigde centrum van Mortsel. We willen onze laatste stukjes natuur en onze speelzones in Wilrijk, Edegem, Mortsel, Borsbeek, Boechout en Wommelgem niet kwijt', aldus Natuurpunt. 'Het natuurgebied Klein-Zwitserland en het typische bermlandschap in Mortsel, met een hoge biodiversiteit, moeten behouden blijven in hun huidige vorm. We vrezen meer luchtvervuiling, fijn stof en geluidshinder.'

Burgemeester Ingrid Pira (Groen) deelt de mening van de manifestanten: 'In de gemeenteraadszitting in december hebben we een motie goedgekeurd tegen de plannen van de Vlaamse regering'. De volledige motie vind je hier:

In de gemeenteraad van 20 december 2011 werd een motie goedgekeurd naar aanleiding van de streefbeeldstudie die gemaakt werd voor de R11 (Krijgsbaan) en de R11bis, door het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse overheid. De R11bis is de voorgestelde ondergrondse autostrade tussen de E313 en de E19, ter ontlasting van de Antwerpse Ring. Hierna volgt letterlijk de conclusie en de eigenlijke motie van de gemeenteraad.

Motie R11-R11bis ? gemeenteraad Mortsel 20 december 2011

 

AANLEIDING EN CONTEXT

 

Op 24 september 2010 keurde de Vlaamse Regering een nieuwe versie van het Masterplan 2020 goed. De nieuwe versie van het Masterplan omvat prioritair o.a. de realisatie van een vertunnelde verbinding onder de huidige R11 (R11bis genaamd) tussen het knooppunt Wommelgem aan de E313 en de E19 te Wilrijk.

 

Doelstellingen van deze verbinding in het nieuwe Masterplan zijn :

  1. het doorgaande verkeer op de R1 faciliteren door de functie van de R11 aan te passen;

  2. de R11 ontlasten en de leefbaarheid verbeteren;

  3. de problematiek van het sluipverkeer in de ruimere Zuid-Oostrand oplossen.

 

Naar aanleiding van deze beslissing is het Vlaams Gewest onder leiding van gouverneur Cathy Berx begin 2011 gestart met de opmaak van een streefbeeld voor de R11 en de R11bis dat verdere invulling moet geven aan de beslissing van de Vlaamse Regering.

 

Bij de start van de opmaak van het streefbeeld werden de betrokken gemeenten en steden gevraagd naar hun visie op de R11 en de R11bis. Voor de beslissingen van de Vlaamse Regering inzake de R11 en R11bis blijft de Vlaamse Regering verantwoordelijk. De gemeenteraden hebben in deze enkel een adviserende functie en hebben geen bevoegdheid over de opportuniteit. Stad Mortsel wenst wel nauw betrokken te blijven.

 

Op de vraag naar de visie van de stad Mortsel over de R11 en R11bis heeft het college geantwoord op 24/01/2011. Hoofdlijnen in dit antwoord zijn dat het probleem van de mobiliteit zowel op de R11 zelf als in de Zuid-Oostrand moet opgelost worden, er niet meer verkeer gegenereerd wordt, de leefbaarheid verbetert en aan de oude spoorwegberm niet geraakt wordt.

 

Het streefbeeld voor de R11 en R11bis werd voorgesteld op de reflectiegroep van 3 oktober 2011 waarop vertegenwoordigers van de stad Mortsel aanwezig waren. In de week van 31 oktober werden de definitieve teksten en cijfers van het Vlaams Verkeerscentrum bezorgd.

 

INLEIDING MOTIE

 

Tijdens de gemeenteraadscommissie van 19 november 2011 hebben de Mortselse gemeenteraadsleden kennis genomen van het streefbeeld van de R11 en R11bis. De Mortselse gemeenteraad is van oordeel dat het streefbeeld niet beantwoordt aan de doelstellingen van de Vlaamse Regering, noch aan de visie van de stad Mortsel :

 

  1. omdat niet wordt aangetoond dat ? zelfs met de aanleg van de R11bis en alle andere projecten in het recente Masterplan 2020 ? de verkeersintensiteit in 2020 op de bovengrondse R11 vermindert. Wij sluiten niet uit dat de verkeersintensiteit op de bovengrondse R11 enkele jaren vermindert door de aanleg van de R11-bis, maar anderzijds wordt het in het recente Masterplan 2020 gesteld dat : "zelfs met de realisatie van het Masterplan, het hoofdwegennet op middellange termijn op meerdere segmenten het verzadigingspunt overschrijdt".

  2. omdat het streefbeeld een 2X1 uittekent op grondgebied Mortsel, maar er ook ventwegen voorzien zijn. Zal de totaliteit van deze capaciteit leiden tot minder verkeer, meer leefbaarheid ? Dat kunnen wij niet afleiden uit de ons aangereikte verkeersmodelleringen.

  3. omdat niet wordt aangetoond dat het sluipverkeer in de Zuid-Oostrand opgelost wordt. Ook uit ons eigen onderzoek naar herkomst- en bestemmingsverkeer op de R11 (maart 2011) blijkt dat het aandeel bestemmingsverkeer (lokaal verkeer) veel hoger ligt dan het aandeel doorgaand (bovenlokaal) verkeer. In het voorliggend streefbeeld wordt niet aangetoond dat de doelstelling van het oplossen van het sluipverkeer in de Zuid-Oostrand gerealiseerd wordt;

  4. omdat wegens het wegvallen van de op- en afritten aan het rondpunt Wommelgem er een groot aanzuigeffect en verhoogde verkeersdruk verwacht wordt op de verkeerswisselaar aan R11, R11bis en omleidingsweg naar N10 ter hoogte van de luchthaven;

  5. omdat de 3 mogelijke tracés voor de omleidingsweg in het streefbeeld een bedreiging vormen voor de voorziene functies wonen (residentieel woonwagenterrein en omliggende wijken), infrastructuur (sportlandschap), natuurontwikkeling en landbouwactiviteiten;

  6. omdat niet kan aangetoond worden dat de leefbaarheid in Mortsel verbetert :

    1. het uitvoeren van de R11bis door de voorgestelde "cut and cover"techniek heeft immers nefaste implicaties op structurerende en beeldbepalende elementen en op ecologische waarden :

      1. de spoorwegbermen ("de berm") werken als oriënterende groenstructuur in het stedelijk weefsel van Mortsel. De berm fungeert hierbij als een groene corridor;

      2. de berm fungeert tevens als een geluidsbuffer voor het drukke verkeer en verhoogt zo de leefbaarheid;

      3. de berm heeft ook de potentie om verder uit te groeien op recreatief vlak (parkwandelzone met fietspad)

      4. het streefbeeld biedt onvoldoende garanties dat het hier om een lokale weg gaat met een verhoogde verblijfskwaliteit en binding met de omliggende woonwijken waar aandacht voor kwalitatieve voetgangers- en fietsvoorzieningen en een hoogwaardige groenstructuur voorop staan

      5. tot slot blijkt uit een studie van INBO dat de spoorwegbermen bepaalde waarden hebben op ecologisch vlak.

    2. Een tunnel kan niet zonder voldoende ventilatie, wat betekent dat er ook bovengronds schadelijke uitstoot zal zijn. Bovendien is er een tunneluitgang in Mortsel (t.h.v. het sportlandschap) voorzien waardoor uitlaatgassen uit de tunnel hoedanook in onze stad terechtkomen. Recente metingen van VMM in 2010 langs oa de Antwerpsestraat in Mortsel tonen een jaargemiddelde concentratie N02 van 59 µg/m3. Dit is een overschrijding met bijna 50 % van de Europese jaargrenswaarde van 40 µg/m3. De kans dat deze piekwaarden verhogen bij uitvoering van het voorliggend streefbeeld is groot.

    3. het advies van de Mortselse jeugdraad heeft het over het natuurgebied "Klein Zwitserland"dat evenals de berm in het huidige streefbeeld wordt aangetast. Hierdoor verdwijnt voor vele jeugdverenigingen in Mortsel een perfect en favoriet uitleefgebied met bos- en struik gewas. Bovendien blijkt uit een studie van INBO dat Klein Zwitserland ecologisch waardevol is en bepaalde populaties bij aantasting onherroepelijk verdwijnen.

 

 

CONCLUSIE

 

De voorgestelde plannen en studies geven onvoldoende de ruimtelijke, natuur-, gezondheids- en mobiliteitsimpact van het streefbeeld op Mortsel weer. De "cut and cover" techniek zorgt ervoor dat de Mortselse spoorwegbermen en het gebied Klein Zwitserland in hun huidige vorm verdwijnen. Gelet op bovenstaande argumenten wordt gepleit voor het behoud van de berm en Klein Zwitserland.

Het voorliggend streefbeeld wordt eenzijdig opgebouwd rond het verkeerstechnische aspect, waarbij de impact op de ruimtelijke structuur een ondergeschikte rol speelt. Ook de ecologische natuurwaarden, de gezondheid (luchtvervuiling) en de belevingswaarde voor gebruikers en omgeving worden onderschat.

 

MOTIE

 

Het streefbeeld zoals het in de voorliggende plannen uitgewerkt werd is voor de Mortselse gemeenteraad niet aanvaardbaar. De Mortselse gemeenteraad vraagt aan de Vlaamse Regering en in het bijzonder aan Minister Crévits om bij de verdere uitwerking van het streefbeeld rekening te houden met de bovenstaande opmerkingen van Mortsel en in het kader van de Mer-procedure alle mogelijke alternatieven te onderzoeken. Stad Mortsel is ten volle bereid om haar medewerking aan alternatieve oplossingen te verlenen.